|
|
|
[home] Grutto in vrije val 
|
Film Grutto! De Reis van onze Nationale Vogel Regie: Ruben Smit Gezien op 17 juli 2022 in De Balie |
|
Een knappe film die geen partij kiest, maar toch heel goed een vervelende boodschap weet over te brengen. Met prachtig camera- en monteerwerk wordt een compleet beeld geschapen van een heel jaar uit het leven van de grutto – afwisselend wader in ondiep moeras en weidevogel in het hoge gras. Na de film gezien te hebben, zul je niet meer twijfelen aan de grutto-roep. Het slechte nieuws komt pas aan het einde, waardoor je als kijker helemaal wordt meegetrokken in de wereldreis van de zo kwetsbare én sterke grutto (Limosa limosa), van Nederland naar Senegal en weer terug, en de broedperiode op Nederlandse landbouwgrond. De 'oergrutto' komt uit Estland; als waadvogel komt hij daar voor in veenmoerassen van het natuurreservaat Nätsi-Volla. Nederland wordt voor deze steltloper pas interessant als broedgebied, wanneer halverwege de vorige eeuw veengronden werden ontgonnen en de weilanden, met toen nog kleinschalige landbouw, veel voedsel boden. Zo leefden er zestig jaar geleden meer dan 100.000 gruttopaartjes in ons land, en is Nederland nog steeds een belangrijk broedgebied voor de West-Europese grutto. Nu is echter minder dan een kwart van de populatie over. 'Onze' grutto brengt van juli tot februari door op de slikvlaktes in Senegal, maar lust de vers ontkiemde rijstkorrels ook graag, tot ergernis van de kleine boeren, die de grutto er als een plaag beschouwen. De terugreis bedraagt ca 3000 km en de vogels vliegen tot wel zes kilometer hoogte. Ze rusten en foerageren onder meer in de delta’s van de Taag, waar ze na 36 uur nonstop vliegen aankomen, en de Somme in Frankrijk, waar er op ze wordt gejaagd. Eind februari komen ze aan in Nederland. Het broedseizoen valt precies in de periode waarin de rusteloze koeien in de weilanden worden vrijgelaten en wanneer er wordt gemaaid met grote machines. We zien boeren die begaan zijn met de grutto en maatregelen treffen, zoals korven om nesten plaatsen of kuikens in veiligheid brengen. Ondanks de positieve actie roept het de vraag op of dit op zulke enorme oppervlakten van grasland wel haalbaar is. IJsland De film toont ook beelden uit IJsland, bij de delta van de Ölfusá. Voor de IJslandse grutto, een ondersoort van de West-Europese grutto, wordt IJsland steeds aantrekkelijker. In een eeuw tijd werd het aantal broedende paartjes er tien maal meer. Het ironische is dat in dit vulkanisch walhalla steeds meer natuurgebieden worden omgezet naar landbouwgrond voor de melkveehouderij, en dat de grutto juist wordt aangetrokken tot die sappige weilanden. Precies zoals in Nederland in de vorige eeuw gebeurde, toen natuurgrond werd gecultiveerd. Weliswaar is het groeiseizoen er niet langer dan vier maanden, maar dit wordt gecompenseerd door de extreem lange dagen. De film brengt subtiel het spanningsveld in beeld van weidevogels en de (grootschalige) landbouw. Daar komen de natuurlijke kapers op de kust nog bij, zoals roofvogels en katten. Ondanks het zogeheten agrarisch natuurbeheer, waar in Nederland miljoenen in omgaan, overleeft slechts één kuiken op de twee broedparen, aldus de teksten in de aftiteling. Een ontluisterend cijfer, want per broedseizoen krijgt een paartje vier kuikens. In de laatste twintig jaar werd de subsidie voor agrarisch natuurbeheer acht maal hoger, maar halveerde het aantal broedparen tot 30.000. Eigenlijk moet je concluderen dat er in ons land geen plaats is voor de grutto, en dat er vooral sprake is van wensdenken. Einde recensie © Annemieke van Roekel 19 juli 2022 Beeld boven: Encyclopaedia of life, publiek domein. Beeld onder: Uit Rapport Rekenkamer: Waar is de grutto? Klik op het beeld voor een vergroting. |
|
Laatste wijziging: 20 juli 2022 [home] |
