stad © A. van Roekel


AmsterdamsMilieu.nl

De site met (milieu-)journalistiek van Amsterdamse bodem

[home]


Atlas (Paleis op de Dam) draagt de wereld op zijn schouders © Annemieke van Roekel
Foto: Atlas (Paleis op de Dam) draagt de wereld op zijn schouders © Annemieke van Roekel
      Amsterdam kan veel duurzamer

Speciaal voor de 1e Amsterdamse Arbeidsmarkttop op 23 april jl. is PvdA-er Ad Melkert overgevlogen vanuit de Verenigde Staten. Melkert, tegenwoordig werkzaam bij de UNDP, memoreert in deze tijden van economische crisis de 40.000 Melkertbanen en benadrukt dat er altijd ten onrechte gesproken is over ‘gesubsidieerde banen’. Want wat is het verschil tussen gesubsidieerde en ongesubsidieerde ambtenaren, vraagt hij zich hardop af.

Hoe zal Amsterdam zich weren in deze barre tijden? Typisch Amsterdams is de kwetsbare diensteneconomie. De persoonlijke dienstverlening moet een stuk beter, aldus Melkert, die in de VS ongetwijfeld heel wat meer klantvriendelijkheid en service gewend is. Een taxichaos zoals in Amsterdam is in een stad als New York waarschijnlijk ondenkbaar.

Andere verbeterpunten ziet hij in de infrastructuur, waar Nederland ‘slechts’ 1,7 miljard in investeert. Veel te weinig, want je trekt er geen buitenlandse bedrijven mee, aldus Melkert. Ook zou Nederland, maar vooral Amsterdam, veel meer werk moeten maken van duurzaamheid in relatie tot kennis, diensten en producten. Zo was deze bijeenkomst ook aangekondigd in Het Parool. Maar juist op deze ‘top’ is nauwelijks iets te horen over het Amsterdamse groene banenplan.

Bij de UNDP houdt Melkert zich vooral bezig met armoedebestrijding en klimaatverandering. Zijn aanwezigheid vanmiddag ziet hij als een ‘opfriscursus-Nederland-anno-nu’. De financiële crisis raakt de allerarmsten het meest, constateert hij. Voor Afrikanen is de crisis een zaak van leven of dood; in de VS doet de crisis zich voor als een verschuiving van middenklasse naar onderklasse en voor ons Europeanen betekent het vooral: wel of geen baan.

Hier is de crisis voor de meesten dus geen kwestie van overleven. Het is hoogstens een stapje terug. Bovendien is de crisis leerzaam. Veel eigenbelang, zowel in de private als publieke sector, komt boven drijven. Negatieve kanten van kapitalistische mechanismen worden plotseling zichtbaar.

Ook interessant is het om als Amsterdammer de cijfers te bekijken uit het kersverse rapport ‘De Amsterdamse arbeidsmarkt en de recessie’. Onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek stelde het rapport samen en algemeen directeur Jules Theeuwes,
      tevens hoogleraar toegepaste economie aan de UvA, presenteerde de cijfers.

Wat valt er nou zo op aan die cijfers? Dat Amsterdam een opvallend aantal (meer dan 30%) hoogopgeleiden heeft, maar tegelijkertijd ook een opvallend percentage mensen dat niet verder is gekomen dan de basisschool (17%, het dubbele van het landelijke gemiddelde). Naarmate de leeftijd daalt, is het opleidingsniveau hoger.

Het is vooral de jeugdwerkloosheid die Theeuwes zorgen baart. Bijna de helft van de Amsterdamse werklozen zijn jongeren, een ‘conjunctuurgevoelige groep’. ‘Dramatisch’ noemt hij de situatie voor de 5000 Amsterdamse 55-plussers die buiten de boot vallen en waarvan velen langdurig werkloos zijn. Meer dan voor jongeren geldt dat het opleidingsniveau voor 55-plussers nauwelijks nog bepalend is voor arbeidsparticipatie.

Meer dan een half miljoen Amsterdammers zijn tussen de 15 en 65 jaar. Bijna tachtig procent daarvan wordt gerekend tot de beroepsbevolking. Van die groep heeft 5% geen werk. Het CPB verwacht in 2010 voor heel Nederland een stijging van het aantal werklozen met een kwart miljoen.

Typisch Amsterdams is dat de hoofdstedelijke economie niet zo gevoelig is voor de crisis vanwege de grote zorg- en onderwijssector, maar wel kwetsbaar is door de handelsgebonden economie. De economische achteruitgang wordt bovendien beperkt door de sterke economische groei van de afgelopen decennia.

Geldt hier misschien de wet van de remmende voorsprong? Hier is in ieder geval weinig te horen over een daadwerkelijke koppeling van klimaatcrisis en economische crisis. Dat is anders in de VS, waar 'milieu-activist' Van Jones een 'groeneboordeneconomie' wil opbouwen. De banen moeten vooral ten goede komen aan kansarme jongeren. Zo'n combinatie staat nog ver af van het Nederlandse milieu-discours, dat gegijzeld lijkt te zijn door een elite die er niet zelden een goede boterham aan verdient en voor wie de discussie vooral blijft hangen in probleemstellingen.

In het Amsterdamse straatbeeld ontbreken in ieder geval prominente voorbeelden van duurzaamheid. De taxi's ronken nog steeds stationair voor het Centraal Station en de rondvaartboten stoten stinkende, grijze walmen uit die boven de grachten blijven hangen. Biobrandstof verandert daar weinig aan. Dat zou je niet verwachten van een stad die de ambitie heeft de duurzaamste aller steden te willen worden.

AmsterdamsMilieu is een initiatief van De Vuurberg Journalistiek & Geo-educatie © Annemieke van Roekel 2009. Niets van deze website mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie, plaatsing van teksten en/of afbeeldingen op andere websites of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
Laatste wijziging: 16 juni 2009
[home] [top] [contact]