Bovenzijde doosje Onderzijde doosje


Home Kwartetthema's Bestelinformatie Vuurberg Educatie



Rode Amerikaanse rivierkreeft



© Bram Koese/EIS

Foto: © Bram Koese/EIS


Interview met Bram Koese (EIS Kenniscentrum Insecten)

© Annemieke van Roekel, 22 september 2022

-De inheemse kreeft in ons land, de Europese rivierkreeft, komt bijna niet meer voor. Deze zoetwaterkreeft bleek niet bestand te zijn tegen een schimmel (de zogenaamde 'kreeftenpest'), die mogelijk met vis of natte goederen van overzee anderhalve eeuw geleden in ons land terecht is gekomen.
-De Europese rivierkreeft werd veel gegeten, en ter compensatie van de achteruitgang ging men in Amerika kreeftsoorten halen, die hier in het wild werden uitgezet, om weer voor consumptie te kunnen vangen.
-De Amerikaanse kreeftensoorten zijn permanente dragers van de schimmel waar de Europese soort niet tegen bestand is, daarom doen de Amerikaanse soorten het wel heel goed in Nederland en in de rest van Europa.
-Er zijn vijf Amerikaanse soorten: 1) rode Amerikaanse rivierkreeft; 2) gevlekte Amerikaanse rivierkreeft (die het langst in ons land is en hier via Frankrijk is gekomen); 3) de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft (komt veel voor rond Alkmaar en langs de Kromme Rijn; 4) de gestreepte Amerikaanse rivierkreeft (komt veel voor in Friesland en de Alblasserdam) en 5) de Californische Rivierkreeft.
-Er is ook een Australische soort uitgezet, maar de Amerikaanse soorten doen het hier beter.
-In Amsterdam komt de rode Amerikaanse rivierkreeft als soort verreweg het meeste voor. Meestal zijn ze rood en rond 1% is blauw.
-In hun oorsprongsgebieden is het periodiek droog. Daarom zijn deze kreeften geëvolueerd tot echte gravers. Het is precies deze eigenschap waardoor het dier in ons land tot overlast leidt.
-In ons land graaft hij het liefst in zachte bodems, zoals zachte oevers.
-In Amsterdam kom je hem veel tegen in het Amsterdamse Bos. De grachten zijn door de harde kades minder geliefd; daar kom je wel de gevlekte Amerikaanse rivierkreeft tegen.
-In Nederland worden maximaal tussen de 10.000 en 20.000 exemplaren per hectare geteld. Deze dichtheden worden vermoedelijk ook in sommige Amsterdamse wateren bereikt.
-De rode Amerikaanse rivierkreeft eet vooral waterplanten en aas, indien beschikbaar, maar ze kunnen ook kannibalistische trekken vertonen.
-Ze zijn sterk territoriaal en omdat ze meestal op één plek bivakkeren, richten ze, gemiddeld genomen in Nederland, meer schade aan dan de Chinese wolhandkrab, die een echte trekker is.
-Ze geven de voorkeur aan zachte planten en niet aan vezelige harde; mogelijk is er sprake van een co-evolutie met de waterpest, waarbij alle losse stukjes na beschadiging/verknipping weer kunnen uitgroeien tot een nieuwe plant.
-Planten die vermoedelijk kwetsbaar zijn voor vraat en activiteit van rivierkreeften zijn inheemse soorten als diverse fonteinkruiden (Potamogeton sp.), sterrenkroos (Callitriche sp.), hoornblad en krabbenscheer.
-Snoek is een soort die sterk van waterplanten afhankelijk is, o.a. omdat de eieren erop afgezet worden, en onder druk lijkt te staan in sommige gebieden met veel rivierkreeften.


ONLINE BRONNEN

- Platform Rivierkreeft
- Presentatie door Bram Koese, met o.a. interessante plaatjes van de verspreiding
- Soortzoeker Rivierkreeften van Nederland (Naturalis)
- Rode Amerikaanse Rivierkreeft kan wel zeshonderd jonkies tegelijk krijgen, in Leidse Glibber, 2 september 2022
- Rivierkreeft woekert rond: 'Nog best duur voor een plaagdier', in Sleutelstad, 4 augustus 2021





© Annemieke van Roekel. Niets van deze website mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie, plaatsing van teksten en/of afbeeldingen op andere websites of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en de betreffende tijdschriftredacties.
Laatste wijziging: 9 mei 2024