|
|
Interview met Martijn Schiphouwer (Ravon)
© Annemieke van Roekel, 15 september 2022
-De paling (ofwel aal) leeft in de onderste waterlaag, in en direct boven de bodem.
Bijzonder is dat de paling zowel in zoet als in zout water kan leven.
-In en rond Amsterdam vinden we ze in het (zoute/brakke) Markermeer en IJsselmeer en in het (zoete)
Amsterdam-Rijnkanaal, Noordzeekanaal en in het IJ. De kanalen gelden als een soort 'snelwegen' voor de
aal en andere vissoorten.
-In Europa kennen we slechts één soort aal: Anguilla anguilla. De paling die verkocht wordt is
meestal als jonge aal gevangen in de delta's van Franse rivieren en daarna opgegroeid en 'vetgemest'
in Nederlandse palingkwekerijen.
-De voortplanting van de aal is een verhaal apart. Anders dan veel andere diersoorten, migreren
ze slechts eenmaal in hun leven, namelijk om zich voort te planten. Daartoe trekken ze vanaf de
binnenlandse zoete wateren naar zee en zwemmen de Atlantische Oceaan over, een afstand van ca.
6000 km. Ze doen hier maar liefst een jaar over, om nooit meer terug te keren.
-Het voortplantingsgebied ligt in de Sargassozee, in het Caribisch Gebied. De exacte locatie in de Sargassozee
is niet bekend; globaal kan wel een gebied van ca. 100 bij 100 km worden aangewezen waarbinnen
het paaigebied moet liggen.
- Dat de exacte locatie niet bekend is, heeft te maken met het feit dat de paling zich nogal
lastig is laat zenderen, omdat ze in zee op grote diepte zwemmen. Veel wetenschappers zijn bezig
om de exacte locatie te achterhalen.
-De jonge aal zwemt op een leeftijd van twee jaar weer terug naar Europa. De 7 cm grote zogeheten
glasalen die naar Amsterdam gaan, komen Nederland bij IJmuiden binnen. Ze kunnen hier zonder problemen
via een vispassage in de sluizen vanaf de Noordzee het Noordzeekanaal opzwemmen.
-Tegenwoordig blijft de meeste paling rond Amsterdam 'hangen', simpelweg omdat er ruimte genoeg
voor ze is. De palingstand is namelijk behoorlijk afgenomen; vergeleken met vijftig jaar geleden
is van de intrek nog maar 1% over. Een klein percentage zwemt door naar Oost-Nederland en Duitsland.
-Het duurt vijf tot twintig jaar voordat ze volwassen zijn; ze worden dan 'schieraal' genoemd.
-Het probleem voor de Nederlandse paling is dat in hun leefgebied de waterbodem vrijwel overal
behoorlijk vervuild is. Dat geldt zowel voor het Noordzeekanaal, de Amstel en het Amsterdam-Rijnkanaal.
-Omdat paling een vette vis is, en toppredator, hopen de giftige stoffen die zij via andere organismen
binnen krijgen zich op in hun vetweefsel. Voor consumptie is de Nederlandse paling niet geschikt, en
het is dan ook verboden om paling uit Nederlandse wateren op de markt te brengen.
-Het probleem van de verontreinigde waterbodems ligt ten grondslag aan het plan om in de Sloterplas een
'Palingreservaat' te starten. De bodem is er relatief schoon, het water voedselrijk. Er komen soms
blauwalgen voor, maar voor de paling is dat geen probleem.
-Paling uit de omliggende grote doorgaande wateren hebben hoge gehaltes aan verontreinigde stoffen, die zich ophopen in het vetweefsel.
Vooral de bodems van het IJ, Weespertrekvaart, Zijkanaal C, Noordzeekanaal en Amsterdam-Rijnkanaal zijn sterk vervuild, door de aanvoer via rivieren of de
(historische) nabijheid van industriële activiteiten.
-Ophoping van gif in vetweefsel kan leiden tot een slechtere gezondheid van de paling, ook tijdens de overzeese reis wanneer het vet
wordt verbrand. Tevens kan het gif een negatief effect hebben op de ontwikkeling van de eitjes/embyro's.
-Om het Palingreservaat te realiseren moeten nog wel een paar obstakels weggenomen worden: de paling
moet de Sloterplas namelijk wel kunnen bereiken. Daarom moet onder meer bij het gemaal in Sloten bij
de Akersluis nog een vispassage worden aangelegd. De voorbereidingen hiervoor zijn al gestart.
ONLINE BRONNEN
- Meer over de paling op de website van Ravon.
- Download het Power To
The Paling Prijs rapport over onderzoek naar de bereikbaarheid van de Nederlandse wateren.
- Ga naar Een Aalreservaat in Amsterdam. In:
Schubben & Slijm (2021) 13(4).
- Een Aalreservaat in Amsterdam Nieuw-West? Fase 1: Haalbaarheid, aanbod en vervolgstappen. Amsterdamse
Hengelsport Vereniging, Waternet/Amstel Gooi en Vecht, Gemeente Amsterdam en RAVON. nov. 2021.
|
|
