|
| Home | Milieu & Energie | Gezondheid & Wetenschap | Duurzaam Bouwen | Photo Gallery |
| Geologie & Reizen | Landbouw & Voeding | Natuurbescherming | Eilanden | Geokids.nl |
 Naar publicaties over Amsterdamse fossielen >> |
|
Gebakken klei blijkt geen gebakken lucht In: Kennislink, 23 november 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro:
Ieder jaar in november produceert het Internationale Energie Agentschap (IEA) de World Energy Outlook,
een lijvig rapport met daarin de trends in de wereldwijde energievoorziening. Enkele conclusies: de
energie-consumptie in rijke landen is stabiel, maar neemt sterk toe in opkomende economieën. En schaliegas blijft booming. Foto: Kolenexport © Jim Frazier Flickr/Creative Commons |
|
Meer regie nodig voor de ondergrond In: Kennislink, 9 oktober 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Met warmte/koude-opslag (WKO) wordt weliswaar bespaard op fossiele brandstoffen,
maar aan deze vorm van schone energie kleven ook nadelen. Inmiddels is WKO zo populair dat er
verhoogde risico’s zijn voor de drinkwaterwinning.
Maar het is niet alleen de enorme groei van WKO die met name de waterbedrijven zorgen baart. Foto: Waterwingebied © Vitens |
|
Diepe geothermie is een feit In: Kennislink, 24 september 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Deze zomer is het geothermieproject Green Well Westland van start gegaan.
Uit diepe zandsteenlagen wordt superzout, heet water opgepompt.
Vijf tuinders kunnen met de warmte hun kassen verwarmen en besparen zo meer dan de helft op hun gasverbruik. De tuinders zullen
het aardgas dat wordt opgepompt gaan bijstoken om het gasverbruik nog verder te verminderen. Foto: Teelt van kokospalmen op aardwarmte © T&A Survey |
|
Klimaatvariatie impuls voor Arctische migratie
In: Gea Tijdschrift, september 2012 Lees online op de website van Geokids >> |
|
Intro: Klimaat: Klimaatvariatie impuls voor Arctische migratie Uit archeologische bronnen zijn de locaties van verdwenen nederzettingen van Vikingen en de Inuit langs de Arctische kust goed bekend. Op die locaties zijn door onderzoekers verbonden aan het Norclim-project in de fjorden direct langs de kust vanaf een onderzoeksschip enkele meters lange sedimentkernen geboord. Foto: IJsbergen in West-Groenland © Simon Troelstra |
|
Olie op de ijskoude golven In: Kennislink, 13 september 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro:
Onder groot protest van natuur- en milieuorganisaties is Shell deze week van start gegaan
met proefboringen in het Noordpoolgebied. Volgens biologen
is de Chukchi Zee bij de kust van Alaska, waar de proefboringen plaatsvinden, kwetsbaar voor een eventuele olieramp.
Door het ijskoude water is het in geval van calamiteiten problematisch de olie op te ruimen. Foto: Boorschip Noble Discoverer © Shell |
|
CO2 in bodem of lucht hangt af van prijskaartje In: Kennislink, 6 september 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro:
Dat CO2-opslag nog niet echt van de grond komt, hangt voor een groot deel af van de lage
prijs die bedrijven betalen voor de uitstoot van dit broeikasgas. Vooral als gevolg van de
economische crisis ligt de huidige prijs rond 7 euro per ton CO2. “Voor bedrijven is het
daarom ongunstiger om te investeren in CO2-opslag,” aldus hoogleraar duurzame energie
Kornelis Blok. Foto: Winning van oliezanden in combinatie met CCS © Shell |
|
Duurzaam goud is druppel op gloeiende plaat In: Kennislink, 14 augustus 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Nu de gouden plakken veilig zijn opgeborgen in kast, vitrine of kluis, is de
blik alweer gericht op de komende Olympische Spelen, in 2016 in Rio de Janeiro. Misschien
maken de organisatoren deze keer geen strategisch foutje, zoals in Londen, waar het goud
voor de 400 gram zware medailles afkomstig was van het mijnbouwbedrijf Rio Tinto. Medaille Londen 2012 © Locog |
|
Grondstoffen schaars door geopolitiek In: Kennislink, 17 juli 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Een iPad, mobieltjes, of andere apparaten met een touchscreen
zouden ondenkbaar zijn zonder indium, dat slechts in kleine hoeveelheden
in onze aardbol aanwezig is. Door handelspolitiek en exportbeperkingen van producerende landen
zullen veel van dit soort ‘kritische mineralen’ in de toekomst nóg schaarser worden. Foto: Indium © Wikimedia Commons |
|
Mineralenliefde in de Utrechtsestraat In: Gea Tijdschrift, juni 2012 Lees de samenvatting >> |
|
Intro: In een van de mooiste winkelstraten van Amsterdam is sinds kort Blits World
Minerals gevestigd. Hier heeft de voormalige eigenaar van de schoenmakerij,
Jacques de Rot, een prachtige verzameling van mineralen tentoongesteld.
Zijn liefde voor mineralen dateert vanaf zijn tienerjaren. Als jonge
jongen zocht hij al mineralen, vooral in Duitsland (Eifel) en België. Foto: Vitrine met mineralen © Annemieke van Roekel |
|
Duurzaam met 10 miljard wordt lastig In: Kennislink, 11 juni 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Rond 2100 leven we met meer dan 10 miljard mensen op de planeet,
voorspellen de Verenigde Naties. De meeste mensen leven in ontwikkelingslanden,
maar de ontwikkelde landen oefenen de grootste milieudruk uit. Het zal moeilijk
worden het mondiale energiegebruik te beperken, want dat houdt gelijke tred met
de groeiende wereldbevolking. Foto: Ecologisch herstel op het Chinese löss-plateau © VPRO |
|
CO2-gehalte in Arctisch gebied niet eerder zo hoog Kennislink, 4 juni 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: In Alaska hebben onderzoekers van de National Oceanic and Atmospheric Administration dit voorjaar
een gemiddelde maandconcentratie van het broeikasgas kooldioxide gemeten
van 400 ppm. Het is voor het eerst dat zulke hoge waarden van CO2 worden gemeten
in een afgelegen gebied, ver weg van menselijke activiteit. De 400,00 ppm kooldioxide geldt als voorbode van de mondiale CO2-concentratie
in 2016. Foto: Opslag van kooldioxide © NOAA |
|
Geothermie in de lift Kennislink, 24 mei 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Het wordt druk in de Nederlandse ondergrond nu aardwarmte aan populariteit wint.
Maar zo ver als Duitsland zijn we hier nog lang niet. Daar wordt geothermie in één adem genoemd
met energieopwekking uit zon, wind en waterkracht, en ook als echte ‘groene’ energie ondersteund.
Geologisch gezien is de ondergrond van Duitsland geschikt om bodemwarmte af te tappen, maar Nederland
doet daar niet voor onder. Foto: Ingang boorput Green Well Westland © T&A Survey |
|
Mariene vulkaan groeit als kool Kennislink, 19 mei 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: Wetenschappers hebben 1000 km voor de kust van het Nieuw-Zeelandse Noordereiland een
snel groeiende mariene vulkaan ontdekt. De onderzeese vulkaankegel Monowai maakt deel uit van
een groter vulkanisch complex, onderdeel van de 2500 km lange Tonga-Kermadec
Vulkanische Boog, een reeks submariene vulkanen ten westen van de Kermadec Trog. Foto: Vulkaankegels van de Monowai © GNS Science |
|
Fosfaatmijnen raken leeg, tijd voor hergebruik Kennislink, 6 april 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro: De belangrijkste mijnbouwgebieden voor fosfaat,
in China en Marokko, raken echter langzaam uitgeput. Volgens onderzoekers
van de Wageningen Universiteit zijn de voorspellingen over eindige
fosfaatvoorraden te pessimistisch. Toch wordt het hoog tijd om te bedenken
hoe we zuiniger met fosfaat kunnen omgaan. Hergebruik is een mogelijkheid. Foto: Fosfaatmijn in Finland © Wikimedia Commons |
|
Nog veel ondiep gas te winnen Kennislink, 22 maart 2012 Lees dit artikel online >> |
|
Intro:De aardgasvoorraad van Nederland slinkt langzaam. Als we niets doen, zal
Nederland over 10 jaar geen gasexporteur, maar gasimporteur zijn. De olie- en gasindustrie
zoekt daarom naar nieuwe aardgasbronnen in de Nederlandse bodem, zoals shallow gas, dat
afkomstig is uit ondiepe aardlagen onder de Noordzee. Het gas is daar aanwezig in deltasedimenten van de Eridanos. Foto: Stroomgebied en oude delta van de Eridanos © TNO |
|
De mariene vulkaan White Island: van zwavelwinning naar toerisme In: Gea Tijdschrift, december 2011 Lees de samenvatting >> |
|
Intro: De vulkanische activiteit op het Noordereiland (Nieuw-Zeeland) is het resultaat
van subductie van de
Pacifische Plaat onder de Indo-Australische Plaat. Dit fenomeen wordt prachtig geďllustreerd door
White Island. Vanaf dit vulkaaneiland strekt zich in noordoostelijke richting een reeks van
bijna honderd onderzeese vulkanen uit. Foto: Fumarole op White Island © White Island Tours |
|
'Unconventionals are easy to find but hard to get' In: European Energy Review January 2012 Read online >> |
|
Intro: Don't expect a US-style boom in shale gas production in Western Europe. It's still not proven
that economically viable reserves of shale gas even exist over here, says
Jan de Jager, newly appointed professor in Regional and Petroleum Geology at
the University of Utrecht and former exploration geologist at Shell for more than 30 years. Photo: Marcellus Shale © Ruhrfisch - Wikimedia Commons |
|
Een duik in de wieg der mensheid In: GEA, september 2011  Download pdf >> 2,4 mb
|
|
Intro: De fossielencollectie van Eugčne Dubois,
de Nederlander die aan het eind van de 19e eeuw in Java de ‘missing link’ vond tussen mensaap en
aapmens, is nog steeds interessant. Biologe José Joordens bestudeert de schelpenfossielen uit de collectie,
op zoek naar
de betekenis van een waterrijk milieu voor de evolutie van de mens. Afb.: Afrikaans kustbos ten tijde van de H. erectus © J. Joordens |
|
Neanderthaler en Homo sapiens toch verwant In: GEA, juni 2011 Download pdf
>> 2,08 mbLees dit artikel op Kennislink >> |
|
Intro: Waarschijnlijk liepen er iets minder dan een miljoen jaar geleden
al mensachtigen rond in dit deel van West-Europa. Overblijfselen van deze mensachtigen liggen mogelijk begraven
onder een dik pakket sedimenten in de bodem van de Noordzee. Pas met een nieuwe glaciaal, ver in de
toekomst, als de Noordzee weer droog zal vallen, komt dit archeologisch archief beschikbaar. Foto: Fragment van de Neanderthaler 'Krijn' © Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, Leipzig |
|
Aardwetenschappers in de archeologie In: Geo.brief, juni 2011 Download pdf
>> 1,08 mb
|
|
Intro: Het Verdrag van Malta uit 1992, dat opdrachtgevers van ingrepen in de ondergrond verplicht
archeologisch onderzoek uit te voeren, heeft voor met name fysisch geografen tot een nieuwe arbeidsmarkt geleid.
De aardwetenschappelijke expertise binnen de archeologie heeft gezorgd voor een grotere
kennis over de Nederlandse bodem, aldus Henk Weerts van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE). Foto: Weerspiegelde wolkenluchten in het dak van de RCE, zoals de 17e-eeuwse schilders ze zagen © Eisma Bouwmedia |
|
Tijdreizen op het strand In: EOS Magazine, juni 2011 Download pdf
>> 10 mbIn: Gea, september 2011 Download pdf >> 2,98 mb
|
|
Intro: Langs de Baskische kust liggen indrukwekkende rotspartijen die een boekje open doen over de tijd dat het Iberisch schiereiland nog niet verbonden was aan het Europese continent. Deze zeekliffen vormden tussen 100 en 50 miljoen jaar geleden de bodem van de oceaan. Toen Spanje en Frankrijk met elkaar in botsing kwamen, werden de diepzeesedimenten opgedrukt en kwamen ze in hun huidige scheve positie terecht. Nu staan ze op vele plekken langs de Baskische kustlijn in vrijwel loodrechte positie, zodat een prachtig lijnenspel zichtbaar wordt. |
|
Fossiele magmakamer onder de loep In: Geo.brief, maart 2011 Download pdf
>> 1,36 mb
|
|
Intro: Yosemite National Park, een imponerend, door gletsjers
uitgesleten granieten landschap, is een meer dan 100 miljoen jaar oude
fossiele magmakamer. Enkele tientallen miljoen jaren geleden lag deze 'granietbatholiet' nog op 5 km diepte in de aardkorst.
Dit vulkanisch gesteente werd gevormd ten tijde van de botsing van de oceanische Farallon Plaat en de
continentale Noord-Amerikaanse plaat.
Twee studenten aardwetenschap deden er onderzoek en wonnen er de KNGMG-Escherprijs mee. |
|
Een stukje Ierland in de Amsterdamse binnenstad In: GEA, maart 2011 Download pdf
>> 6,52 mb
|
|
Intro: Iedere week wordt vanuit Paulstown een container ‘Kilkenny Limestone’ naar
Nederland verscheept, met uiteindelijke bestemming Amsterdam. In de Kellymount-groeve in dit deel van
Ierland liggen drie
tot kalksteen verharde schelpenbanken, waarin de concentratie fossielen zeer groot is. In de
Amsterdamse binnenstad is het afgelopen decennium veel hardsteen uit Kilkenny gebruikt
bij opknapbeurten van straten en stoepen. |